گل و گیاه ظرافت

در كشاورزي بهتر است بدانيم كه كود كلاته آهن چيست و چگونه مي‌توان با استفاده از آن به بر كيفيت محصولات افزود. درواقع براي دستيابي به هدف افزايش محصولات استفاده از كود آهن اهميت كليدي دارد. مواد ريزمغذي يكي از فاكتورهاي اساسي محيطي براي رشد و توسعه گياه هستند. آهن جزو ريزمغذي‌ها طبقه‌بندي مي‌شود كه مي‌تواند به‌راحتي اكسيد و يا در خاك رسوب كرده و غيرقابل استفاده گردد.

تركيبات كود كلاته آهن چيست؟

تركيب يون مغذي فلزي با يك مولكول آلي طويل ليگاند يا كلاتگر ناميده مي‌شود. تركيب ليگاند يا كلاتگر با يك ريزمغذي كود كلاته را تشكيل مي‌دهد. كلات ريزمغذي از اكسيداسيون، رسوب و غيرمتحرك شدن در امان است. ليگاند مي‌تواند يك تركيب حلقه‌اي به دور ريزمغذي تشكيل دهد، نحوه اتصال ريزمغذي به ليگاند ويژگي‌هاي سطحي ريزمغذي را تغيير مي‌دهد و آن را براي جذب آسان توسط گياه آماده مي‌سازد.

چرا به كود كلات آهن نياز است؟

چون خاك ناهمگن و پيچيده است ميكرومغذي‌ها به‌سرعت اكسيد مي‌شوند و يا رسوب مي‌كنند. كلاته سازي ميكرومغذي را از واكنش‌هاي نامطلوب در خاك حفاظت مي‌كند. كود آهن دسترسي ميكرو مغذي‌هايي مثل آهن، مس، منگنز و روي را افزايش داده و به‌نوبه خود به بهره‌وري و سودآوري توليدات محصولات تجاري كمك مي‌كند. كود كلاته پتانسيل بالاتري براي افزايش عملكرد تجاري نسبت به ميكرومغذي‌هاي معمول را دارد.

اگر خاك نتواند نيازهاي غذايي محصولات را تأمين كند بايد از منابع كلاته استفاده كنيم. فاكتورهاي زيادي دسترسي آهن را كاهش مي‌دهند كه مي‌توان از pH بالاي خاك، محتواي بالاي بي‌كربنات، گونه‌هاي گياهي (گونه‌هاي چمني معمولاً بيشتر از ساير گونه‌ها ليگاندها را دفع مي‌كنند.) و تنش‌هاي غيرزنده نام برد.

گياهان به‌طورمعمول از آهن به فرم Fe2+ (فرو) استفاده مي‌كنند، آهن فرو مي‌تواند به‌راحتي اكسيد و از دسترس گياه خارج شود. فرم فريك (Fe3+) هنگامي كه pH خاك بالاتر از ۵٫۳ است غيرقابل دسترس مي‌شود. كمبود آهن معمولاً در pH بالاي ۷٫۴ رخ مي‌دهد. كلات آهن از تبديل فرو به فريك جلوگيري مي‌كند.

كود كلات آهن

استفاده مستقيم از مواد مغذي مثل آهن در خاك ناكارآمد است (چون آهن به دليل بار مثبتي كه دارد به‌راحتي با اكسيژن و يا هيدروژن واكنش داده و تركيبات جديدي توليد مي‌كنند كه توسط گياه قابل‌جذب نيستند). ليگاندها مي‌توانند از ريزمغذي‌ها در برابر اكسيداسيون و رسوب محافظت كنند. استفاده از كلات آهن يك روش آسان و عملي براي جلوگيري از هدر رفت است.

در خاك ريشه گياهان مي‌تواند موادي ترشح كند كه شامل كلات‌هاي طبيعي است. اسيدآمينه‌هاي غير پروتئيني يكي از كلات‌هاي طبيعي فتوسيدروفور است كه توسط گياهان علفي كه در تنش آهن رشد مي‌كنند توليد مي‌شود. كلات‌هاي ترشح شده مثل وسيله نقليه عمل مي‌كنند و به گياهان براي جذب مواد مغذي در سيستم محلول ريشه و خاك كمك مي‌كنند.

اصلاح كمبود آهن توسط كلاته آهن

درواقع بايد بدانيم كه مشكلات ناشي از كمبود كلاته آهن چيست و نقش كلات‌ها در تغذيه گياهان به چه صورت خواهد بود. كلروز ناشي از كمبود يك اختلال شايع تغذيه‌اي در بسياري از محصولات كشاورزي به‌ويژه در خاك‌هاي قليايي يا آهكي است. اصلاح كمبود آهن بستگي به پاسخ‌هاي متفاوت گياهان و ساير فاكتورها دارد. كلات آهن نسبت به كودهاي غير كلاته با افزايش دسترسي به مواد غذايي مؤثرتر بوده و باعث افزايش راندمان مي‌شوند.

كلات‌هاي آهن در توليدات تجاري كودهاي محلولي هستند كه توسط نور كارايي خود را از دست مي‌دهند. بنابراين براي ذخيره سازي كود بايد از بسته‌بندي و قوطي‌هاي مات استفاده نمود. فرم‌هاي جامد كود با نور تغيير ماهيت نمي‌دهند. اخيراً يك كلاتگر Fe2+ و Fe3+ با يك كمپلكس پايدار بين سيترات آهن و Fe-EDTA گزارش شده است كه مقاومت بالايي به واكنش‌هاي نوري دارد و براي استفاده در زمان مشاهده كلروز آهن مناسب است. دو روش براي استفاده از كلات آهن وجود دارد:

استفاده كلات آهن به‌صورت خاك مصرف

محلول‌پاشي كلات آهن

مزاياي كاربرد خاك مصرف شامل: استفاده از ريزمغذي در ابتداي چرخه زراعي بدون آسيب به گياه، فراهم كردن بقايا براي گياه، بدون نياز به اسپري (محلول‌پاشي) و مهارت خاص است. در صورت كاربرد خاك مصرف بهتر است براي شستن كلات‌ها به محيط ريشه از آب استفاده شود.

استفاده به‌صورت محلول‌پاشي (كلات آهن يا معدني) خيلي مؤثرتر از خاك مصرف است. محلول‌پاشي كلات آهن (ريزمغذي‌ها) جذب مواد غذايي براي گياه را افزايش مي‌دهد. از مزاياي محلول‌پاشي ميزان كاربرد كمتر، اثر فوري روي گياه، سهولت كاربرد يكنواخت و بدون آسيب است.

كدام كود كلات آهن بايد استفاده شود؟

تأثير كود آهن بستگي به pH و محيط رشد گياه دارد. ليگاندهاي EDTA، DTPA و EDDHA معمولاً در كود آهن استفاده مي‌شوند و اثربخشي متفاوتي دارند. كلات آهن EDDHA در pH هاي بالاتر از هفت پايدار است. پايداري سه كود آهن معمولي در pH هاي مختلف متفاوت است و طبق تحقيقي كه توسط Guodong Liu و همكاران انجام شد عملكرد محصولات اين سه كود كلاته (كلات آهن) به اين ترتيب به دست آمد:

FeEDDHA > FeDTPA > FeEDTA

فرم EDDHA بيشترين ميزان اثر را در pH بالاتر از ۷ داشت اما نسبت به فرم‌هاي ديگر گران قيمت‌تر است. پس از بررسي‌هاي انجام شده پيرامون اينكه كود كلاته آهن چيست و چه اثري در محصولات كشاورزي دارد مي‌توان به اين نتيجه دست يافت كه استفاده از ۲۰-۱۰ گرم كلات آهن در درختان نتايج رضايت بخشي نشان داده است. كاربرد FeEDDHA و Fe-قند به ميزان ۷ ميلي گرم آهن در ليتر منجر به سبز شدن دوباره برگ‌ها در زمان كمبود آهن شده است.

كلات‌ها براي جذب توسط گياه با يكديگر رقابت مي‌كنند. عوامل كلاتگري كه آهن از آن‌ها آزاد شده است و تحت شرايط مساعد خاكي هستند با كلات منگنز براي جذب شدن توسط گياه رقابت مي‌كنند. كلاتگرها اين توانايي را دارند كه آهن را به ميزان كافي براي تأمين آهن موردنياز در سطح ريشه نگه دارند تا رقابت بين منگنز-آهن را تحت تأثير قرار دهند.

طبق مطالعه‌اي كه روي اثر كلات آهن بر بادام زميني انجام گرفت مشخص شد تقابل طبيعي بين آهن و منگنز در بادام زميني بستگي به منبع كاربرد آهن دارد بطوريكه كلات آهن به فرم Fe-EDDHA نسبت به FeSO 4 كاهش جذب منگنز بيشتري به دنبال داشت.

خريد كود آهن كلاته

خريد كود آهن كلاته يكي از راه‌هاي مؤثر جهت اضافه كردن ميكرومغذي هايي نظير يون‌هاي آهن است. كودهاي كلات آهن به فرم‌هاي مايع و جامد به فروش مي‌رسند. كودهاي كلات آهن به‌صورت محلول‌پاشي و يا خاك مصرف، چالكود قابل استفاده مي‌باشند كود آهن ميكرولايز مشكل رسوب و گرفتگي شيرآلات كشاورزي و نازل ها را ندارد و با خيال راحت مي‌توان آن را هم‌زمان با آبياري نيز استفاده نمود. كودهاي كلاته بسيار زود عمل مي‌نمايند و در خاك نيز پايدارتر هستند.

هر زمان كه علائم كمبود آهن را مشاهده نموديد و يا با آزمون خاك متوجه كمبود آهن شديد مي‌توانيد از كلات آهن استفاده كنيد. خريد كود كلاته آهن نياز گياه به آهن را برطرف خواهد نمود. كود آهن كلات مانع از اكسيداسيون آهن در خاك مي‌گردد. از فوايد ديگر كود آهن كلاته سنتز كلروفيل در گياه و احياي مسيرهاي واكنش‌هاي شيميايي در نتيجه افزايش متابوليسم گياه مي‌باشد. كلات‌ها نسبت به ساير كودها باعث كاهش آلودگي آب‌هاي زيرزميني مي‌شوند

براي خريد كود كلات آهن و ساير انواع كودها و ديگر محصولات كشاورزي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳

در كشاورزي بهتر است بدانيم كه كود كلاته آهن چيست و چگونه مي‌توان با استفاده از آن به بر كيفيت محصولات افزود. درواقع براي دستيابي به هدف افزايش محصولات استفاده از كود آهن اهميت كليدي دارد. مواد ريزمغذي يكي از فاكتورهاي اساسي محيطي براي رشد و توسعه گياه هستند. آهن جزو ريزمغذي‌ها طبقه‌بندي مي‌شود كه مي‌تواند به‌راحتي اكسيد و يا در خاك رسوب كرده و غيرقابل استفاده گردد.

تركيبات كود كلاته آهن چيست؟

تركيب يون مغذي فلزي با يك مولكول آلي طويل ليگاند يا كلاتگر ناميده مي‌شود. تركيب ليگاند يا كلاتگر با يك ريزمغذي كود كلاته را تشكيل مي‌دهد. كلات ريزمغذي از اكسيداسيون، رسوب و غيرمتحرك شدن در امان است. ليگاند مي‌تواند يك تركيب حلقه‌اي به دور ريزمغذي تشكيل دهد، نحوه اتصال ريزمغذي به ليگاند ويژگي‌هاي سطحي ريزمغذي را تغيير مي‌دهد و آن را براي جذب آسان توسط گياه آماده مي‌سازد.

چرا به كود كلات آهن نياز است؟

چون خاك ناهمگن و پيچيده است ميكرومغذي‌ها به‌سرعت اكسيد مي‌شوند و يا رسوب مي‌كنند. كلاته سازي ميكرومغذي را از واكنش‌هاي نامطلوب در خاك حفاظت مي‌كند. كود آهن دسترسي ميكرو مغذي‌هايي مثل آهن، مس، منگنز و روي را افزايش داده و به‌نوبه خود به بهره‌وري و سودآوري توليدات محصولات تجاري كمك مي‌كند. كود كلاته پتانسيل بالاتري براي افزايش عملكرد تجاري نسبت به ميكرومغذي‌هاي معمول را دارد.

اگر خاك نتواند نيازهاي غذايي محصولات را تأمين كند بايد از منابع كلاته استفاده كنيم. فاكتورهاي زيادي دسترسي آهن را كاهش مي‌دهند كه مي‌توان از pH بالاي خاك، محتواي بالاي بي‌كربنات، گونه‌هاي گياهي (گونه‌هاي چمني معمولاً بيشتر از ساير گونه‌ها ليگاندها را دفع مي‌كنند.) و تنش‌هاي غيرزنده نام برد.

گياهان به‌طورمعمول از آهن به فرم Fe2+ (فرو) استفاده مي‌كنند، آهن فرو مي‌تواند به‌راحتي اكسيد و از دسترس گياه خارج شود. فرم فريك (Fe3+) هنگامي كه pH خاك بالاتر از ۵٫۳ است غيرقابل دسترس مي‌شود. كمبود آهن معمولاً در pH بالاي ۷٫۴ رخ مي‌دهد. كلات آهن از تبديل فرو به فريك جلوگيري مي‌كند.

كود كلات آهن

استفاده مستقيم از مواد مغذي مثل آهن در خاك ناكارآمد است (چون آهن به دليل بار مثبتي كه دارد به‌راحتي با اكسيژن و يا هيدروژن واكنش داده و تركيبات جديدي توليد مي‌كنند كه توسط گياه قابل‌جذب نيستند). ليگاندها مي‌توانند از ريزمغذي‌ها در برابر اكسيداسيون و رسوب محافظت كنند. استفاده از كلات آهن يك روش آسان و عملي براي جلوگيري از هدر رفت است.

در خاك ريشه گياهان مي‌تواند موادي ترشح كند كه شامل كلات‌هاي طبيعي است. اسيدآمينه‌هاي غير پروتئيني يكي از كلات‌هاي طبيعي فتوسيدروفور است كه توسط گياهان علفي كه در تنش آهن رشد مي‌كنند توليد مي‌شود. كلات‌هاي ترشح شده مثل وسيله نقليه عمل مي‌كنند و به گياهان براي جذب مواد مغذي در سيستم محلول ريشه و خاك كمك مي‌كنند.

اصلاح كمبود آهن توسط كلاته آهن

درواقع بايد بدانيم كه مشكلات ناشي از كمبود كلاته آهن چيست و نقش كلات‌ها در تغذيه گياهان به چه صورت خواهد بود. كلروز ناشي از كمبود يك اختلال شايع تغذيه‌اي در بسياري از محصولات كشاورزي به‌ويژه در خاك‌هاي قليايي يا آهكي است. اصلاح كمبود آهن بستگي به پاسخ‌هاي متفاوت گياهان و ساير فاكتورها دارد. كلات آهن نسبت به كودهاي غير كلاته با افزايش دسترسي به مواد غذايي مؤثرتر بوده و باعث افزايش راندمان مي‌شوند.

كلات‌هاي آهن در توليدات تجاري كودهاي محلولي هستند كه توسط نور كارايي خود را از دست مي‌دهند. بنابراين براي ذخيره سازي كود بايد از بسته‌بندي و قوطي‌هاي مات استفاده نمود. فرم‌هاي جامد كود با نور تغيير ماهيت نمي‌دهند. اخيراً يك كلاتگر Fe2+ و Fe3+ با يك كمپلكس پايدار بين سيترات آهن و Fe-EDTA گزارش شده است كه مقاومت بالايي به واكنش‌هاي نوري دارد و براي استفاده در زمان مشاهده كلروز آهن مناسب است. دو روش براي استفاده از كلات آهن وجود دارد:

استفاده كلات آهن به‌صورت خاك مصرف

محلول‌پاشي كلات آهن

مزاياي كاربرد خاك مصرف شامل: استفاده از ريزمغذي در ابتداي چرخه زراعي بدون آسيب به گياه، فراهم كردن بقايا براي گياه، بدون نياز به اسپري (محلول‌پاشي) و مهارت خاص است. در صورت كاربرد خاك مصرف بهتر است براي شستن كلات‌ها به محيط ريشه از آب استفاده شود.

استفاده به‌صورت محلول‌پاشي (كلات آهن يا معدني) خيلي مؤثرتر از خاك مصرف است. محلول‌پاشي كلات آهن (ريزمغذي‌ها) جذب مواد غذايي براي گياه را افزايش مي‌دهد. از مزاياي محلول‌پاشي ميزان كاربرد كمتر، اثر فوري روي گياه، سهولت كاربرد يكنواخت و بدون آسيب است.

كدام كود كلات آهن بايد استفاده شود؟

تأثير كود آهن بستگي به pH و محيط رشد گياه دارد. ليگاندهاي EDTA، DTPA و EDDHA معمولاً در كود آهن استفاده مي‌شوند و اثربخشي متفاوتي دارند. كلات آهن EDDHA در pH هاي بالاتر از هفت پايدار است. پايداري سه كود آهن معمولي در pH هاي مختلف متفاوت است و طبق تحقيقي كه توسط Guodong Liu و همكاران انجام شد عملكرد محصولات اين سه كود كلاته (كلات آهن) به اين ترتيب به دست آمد:

FeEDDHA > FeDTPA > FeEDTA

فرم EDDHA بيشترين ميزان اثر را در pH بالاتر از ۷ داشت اما نسبت به فرم‌هاي ديگر گران قيمت‌تر است. پس از بررسي‌هاي انجام شده پيرامون اينكه كود كلاته آهن چيست و چه اثري در محصولات كشاورزي دارد مي‌توان به اين نتيجه دست يافت كه استفاده از ۲۰-۱۰ گرم كلات آهن در درختان نتايج رضايت بخشي نشان داده است. كاربرد FeEDDHA و Fe-قند به ميزان ۷ ميلي گرم آهن در ليتر منجر به سبز شدن دوباره برگ‌ها در زمان كمبود آهن شده است.

كلات‌ها براي جذب توسط گياه با يكديگر رقابت مي‌كنند. عوامل كلاتگري كه آهن از آن‌ها آزاد شده است و تحت شرايط مساعد خاكي هستند با كلات منگنز براي جذب شدن توسط گياه رقابت مي‌كنند. كلاتگرها اين توانايي را دارند كه آهن را به ميزان كافي براي تأمين آهن موردنياز در سطح ريشه نگه دارند تا رقابت بين منگنز-آهن را تحت تأثير قرار دهند.

طبق مطالعه‌اي كه روي اثر كلات آهن بر بادام زميني انجام گرفت مشخص شد تقابل طبيعي بين آهن و منگنز در بادام زميني بستگي به منبع كاربرد آهن دارد بطوريكه كلات آهن به فرم Fe-EDDHA نسبت به FeSO 4 كاهش جذب منگنز بيشتري به دنبال داشت.

خريد كود آهن كلاته

خريد كود آهن كلاته يكي از راه‌هاي مؤثر جهت اضافه كردن ميكرومغذي هايي نظير يون‌هاي آهن است. كودهاي كلات آهن به فرم‌هاي مايع و جامد به فروش مي‌رسند. كودهاي كلات آهن به‌صورت محلول‌پاشي و يا خاك مصرف، چالكود قابل استفاده مي‌باشند كود آهن ميكرولايز مشكل رسوب و گرفتگي شيرآلات كشاورزي و نازل ها را ندارد و با خيال راحت مي‌توان آن را هم‌زمان با آبياري نيز استفاده نمود. كودهاي كلاته بسيار زود عمل مي‌نمايند و در خاك نيز پايدارتر هستند.

هر زمان كه علائم كمبود آهن را مشاهده نموديد و يا با آزمون خاك متوجه كمبود آهن شديد مي‌توانيد از كلات آهن استفاده كنيد. خريد كود كلاته آهن نياز گياه به آهن را برطرف خواهد نمود. كود آهن كلات مانع از اكسيداسيون آهن در خاك مي‌گردد. از فوايد ديگر كود آهن كلاته سنتز كلروفيل در گياه و احياي مسيرهاي واكنش‌هاي شيميايي در نتيجه افزايش متابوليسم گياه مي‌باشد. كلات‌ها نسبت به ساير كودها باعث كاهش آلودگي آب‌هاي زيرزميني مي‌شوند

براي خريد كود كلات آهن و ساير انواع كودها و ديگر محصولات كشاورزي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat_shop/

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۹۳۳

به دليل ساختار آهكي خاك‌هاي كشور اكثر محصولات كشاورزي دچار مشكل كمبود آهن و روي مي‌باشند. كلات آهن و روي حتي در خاك‌هايي با PH حدود ۸/۵ نيز به‌راحتي آهن و روي را به فرم قابل‌جذب براي گياه حفظ نموده و كمبود اين عناصر را به‌طور كامل برطرف مي‌نمايد و در نتيجه موجب افزايش رشد، گلدهي و ثمردهي محصولات مختلف مي‌گردد و افزايش كيفيت محصولات، بهبود عطروطعم و افزايش ميزان برداشت محصول را به‏ دنبال خواهد داشت.

عنصر آهن يكي از كليدي‌ترين عناصر در ساختار سبزينه گياهي است و كمبود آن يكي از شايع‌ترين كمبودهاي عناصر غذايي در زراعت و باغات اكثر مناطق كشاورزي كشورمان است و كمبود اين عنصر در گياه باعث كاهش ميزان كلروفيل در سلول‌ها مي‌شود كه علائم آن رنگ پريدگي و زردي برگ‌ها است كه تشديد كمبود اين عنصر در نهايت خشكيدگي برگ‌ها و گياه را در پي خواهد داشت. بهترين و سريع‌ترين راه رفع كمبود و نياز گياهان به عنصر آهن، تغذيه گياهان از كودهاي كلات آهن است. كود كلات آهن مناسب براي استفاده در خاك ايران، يكي از بهترين انتخاب‌ها براي جبران كمبود آهن است. ايجاد مقاومت در برابر آفات و بيماري‌ها، مقاومت در برابر سرمازدگي بهاره و زمستانه و كاهش ضايعات، تسريع ريشه‌زايي گياهان و درختان، افزايش تعداد پنجه‌هاي بوته‌ها، افزايش سطح برگ گياهان، افزايش تشكيل ميوه، كاهش ريزش ميوه و گل از طريق تأثير عنصر آهن در متابوليسم گياه ميسر مي‌شود.

علل و علائم كمبود آهن در گياه

در بيشتر نقاط كشور ما مهم‌ترين عاملي كه موجب كمبود آهن زيادي بي‌كربنات در محلول خاك است اغلب خاك‌هاي ايران مقدار قابل‌توجهي آهك دارند. آهك به‌تنهايي مشكل چنداني در جذب آهن ايجاد نمي‌كند.

ريشه گياه با ايجاد شرايط ويژه‌اي در اطراف خود (ترشح هيدروژن يك بار مثبت يا پروتون، اسيدهاي آلي و كلات‌هاي طبيعي) از قليايت خاك در نزديكي ريشه مي‌كاهد و به اين ترتيب حلاليت تركيبات آهن‌دار خاك را افزوده، آهن موردنياز گياه را در حد كافي تأمين مي‌كند. آبياري سنگين، فشردگي و يا هر عامل ديگري كه تهويه خاك را كاهش دهد، به افزايش غلظت دي‌اكسيد كربن در خاك مي‌شود و در حضور آهك، واكنش انجام مي‌دهد كه طي آن بي‌كربنات توليدشده، خاصيت بافري دارد.

بدين معني كه از كاهش pH در اطراف ريشه تا حدي جلوگيري مي‌كند و در نتيجه از حلاليت بيشتر تركيبات آهن‌دار و قابليت جذب آهن كاسته مي‌شود. توانايي ريشه گياهان مختلف در ايجاد شرايط مناسب براي جذب آهن متفاوت است. گياهان مقاوم به كمبود آهن، ريشه‌هاي كارايي براي جذب آهن‌دارند.

علائم كمبود آهن در برگ گياه

ريشه گياهان حساس به كمبود آهن، كارايي مناسبي براي جذب آهن ندارند. اين خصوصيت بيشتر جنبه وراثتي دارد. البته تأثير تغذيه گياهي مناسب نيز در اين مورد به اثبات رسيده است. آب آبياري، گاهي به‌ويژه هنگامي كه از چاه‌هاي عميق تأمين شود بي‌كربنات دارد. هوادهي اين آب‌ها (با استفاده از فواره و يا ريزش از بلندي) و يا مصرف مقداري اسيد سولفوريك (كاهش pH آب آبياري تا حد خنثي)، مقدار بي‌كربنات را كاهش مي‌دهد.

گاهي در گياهان مبتلا به كمبود آهن، غلظت آهن در برگ‌ها بيشتر از حد نرمال است و حتي اخيراً در تجزيه‌هاي برگي، مقدار غلظت آهن را درج نمي‌كنند. اين بدان علت است كه وجود آهن زيادي در برگ‌ها ملاك عمل نيست و بايد از طريق محلول‌پاشي و ايجاد شرايط خوب مديريتي حركت آهن را در گياه بهبود بخشيد تا علائم كمبود آهن در برگ‌ها مشاهده نگردد.

در صورت كمبود آن، سبزينه (كلروفيل) به مقدار كافي در سلول‌ها يافت نمي‌شود و برگ‌ها رنگ‌پريده به نظر مي‌آيند. زردي برگ ناشي از آهك، شكل خاصي از كمبود آهن در گياه است كه در بخش وسيعي از كشور ما را فرا گرفته است مركبات در جنوب و شمال كشور، ميوه‌هاي معتدله (از جمله سيب، هلو گلابي، زردآلو)، برخي از زراعت‌هاي مهم از جمله سيب زميني، سويا و سورگوم، سبزي و گياهان زينتي با شدت‌هاي متفاوت، از كمبود آهن صدمه مي‌بينند. مديريت هوشمندانه در كاهش خسارت، بسيار مؤثر است.

عواملي كه موجب مي‌شود كمبود آهن تشديد شود عبارت‌اند از:

آهكي بودن خاك‌ها؛ PH قليايي – به ازاء هر يك واحد افزايش PH، حلاليت تركيبات آهن هزار مرتبه كاهش پيدا مي‌كند. يعني در PH بالاتر از ۷ حلاليت آهن، براي تأمين آهن موردنياز گياه كافي نيست؛

تهويه نامناسب خاك (در خاك بافت سنگين).

كمي مواد آلي در خاك.

كيفيت نامناسب آب آبياري؛ به‌خصوص غلظت زياد يون بي‌كربنات كه در جذب آهن و انتقال آن در داخل گياه ايجاد مشكل مي‌كند.

مصرف زياد كودهاي فسفري؛ در شرايط مصرف زياد فسفر جذب آهن توسط گياه كاهش مي‌يابد.

بيماري‌هاي قارچي ريشه كه موجب پوسيدن ريشه مي‌شود و آفات ريشه خوار در گياه.

ارزيابي آهن قابل‌جذب در خاك

ارزيابي آهن قابل‌جذب در خاك به روش عصاره گيري و با DTPA انجام مي‌شود. (DTPA) يك عصاره‌گيري است كه براي عصاره‌گيري عناصر كم‌مصرف مورداستفاده قرار مي‌گيرد. در اين روش معمولاً اگر مقدار آهن قابل‌جذب كمتر از ۲.۵ ميلي‌گرم در كيلوگرم باشد كمبود آهن وجود دارد. همچنين بين ۲.۵ تا ۴.۵ ميلي‌گرم نيز در بعضي از گياهان كمبود آهن مشاهده مي‌شود كه غلظت بحراني آهن نيز گفته مي‌شود. غلظت بيش از حد ۴.۵ غلظت مناسب آهن را نشان مي‌دهد. آهن به‌صورت Fe+2، Fe+3 و كِلات‌ آهن (كلات‌هاي طبيعي و كلات‌هاي مصنوعي) توسط گياه جذب مي‌شود.

گياهان و ارقام آن‌ها نسبت به كمبود آهن حساسيت متفاوتي دارند. واريته‌هاي گياهي از نظر حساسيت به كمبود آهن به دو گروه Fe افيشنت كوتي‌وا و Fe اين‌افيشنت كوتي وا تقسيم‌بندي مي‌شوند. گياهان Fe افيشنت Fe-efficient يا آهن‌كارا (يا مقاوم به كمبود آهن) گياهاني هستند كه با مكانيسم‌هاي مختلف قابليت جذب آهن را در خاك افزايش مي‌دهند و در نتيجه دچار كمبود آهن نمي‌شوند. اين گياهان با دو مكانيسم مشهور به استراتژي ۱ و استراتژي ۲ قابليت جذب آهن را در خاك افزايش مي‌دهند

استراتژي ۱ در اكثر گياهان ديده شده و به‌صورت‌هاي مختلفي قابليت جذب آهن را بالا مي‌برد. از جمله اينكه دفع +H در محيط ريشه باعث اسيدي شدن PH خاك مي‌شود و حلاليت آهن را افزايش مي‌دهد.

درمان كمبود آهن

۱-با برخي اعمال مي‌توان از بروز كمبود آهن در گياه جلوگيري كرد براي اين منظور بايد شرايط تهويه خاك مناسب باشد كه اين امر از طريق چند عامل صورت مي‌گيرد:

الف- بيل زدن در پاي درخت؛

ب- اضافه كردن مواد آلي به خاك؛

ج- كيفيت مناسب آب؛

د- مصرف متعادل كود حيواني و كود فسفري تا قابليت جذب آهن بالا رود.

۲-كاشت ارقام و گونه‌هاي مقاوم به كمبود آهن؛

۳-مديريت آبياري صحيح؛ مصرف زياد آب باعث تغذيه نامناسب و تشديد بروز كمبود آهن مي‌شود؛

مصرف كود آهن به‌صورت محلول‌پاشي روي گياه و تزريق دارو بر روي تنه درخت درمان خوبي است. براي مصرف كود در خاك، كود كلات آهن بهترين كود است، كود كلات‌ آهن كود گران‌قيمتي است.

مقدار كود آهن موردنياز گياهان

تصور غلط بعضي از افراد در مصرف بيش از اندازه كود كلات آهن جهت بهبود اشتباه است. استفاده از هر نوع كودي جهت تغذيه خاك و گياه اگر بيش از اندازه گياه باشد باعث سميت يا مرگ گياه مي‌شود. مصرف عناصر غذايي گياه از خاك مقدار محدودي است كه اگر مقدار آن بيش از اندازه باشد ديگر گياه براي اجراي عمل تغذيه و آبگيري از خاك دچار مشكل مي‌شود و شادابي و طراوت خود را از دست مي‌دهد. البته كود آهن جز كودهايي است كه مصرف زياد آن خرابي زيادي به بار نمي‌آورد ولي بايد براساس الگوي مصرف آن به گياه تزريق شود.

مهم: علائم مسموميت به هر عنصري، همان علائم كمبود آن عنصر را نشان مي‌دهد.

استفاده از مقدار كود آهن موردنياز گياهان

بهترين زمان براي استفاده از كود آهن، زماني است گياهان در حال رشد و نمو مي‌باشند بنابراين فصل بهار و تابستان جز بهترين زمان‌هاي استفاده از كود آهن مي‌باشند. در فصل زمستان و پاييز به دليل خواب گياه نياز كمتري به استفاده از كود در گياه ديده مي‌شود. البته با توجه به زمان كاشت و همين‌طور منطقه‌اي كه گياه در آن رشد مي‌كند مي‌توان از دزهاي مختلف كود آهن در بازه‌هاي مختلف زماني براي تيمار گياه استفاده كرد. تغيير كردن فصل فرمول استفاده از كود آهن را تغيير مي‌دهد.

براي خريد اين كود و ساير انواع كودها و ديگر محصولات كشاورزي به فروشگاه بذر ظرافت مراجعه فرماييد.

همچنين از راه‌هاي زير نيز مي‌توانيد محصولات ما را ملاحظه و خريد نماييد:

۱- مراجعه به صفحه اينستاگرامي به آدرس:

https://www.instagram.com/zerafat.shop

۲- مراجعه به كانال تلگرامي به آدرس:

https://t.me/zerafat_shop

۳- تماس با شماره موبايل: ۰۹۱۳۵۵۵۵۸۳۳